Doğum her canlı için mucizevi bir olaydır. Dünyaya gelerek ilk nefesini alan her bebek yaşamın devamlılığının da simgesidir.

İnsanlarda normal kabul edilen gebelik süresi 38-40 hafta arasıdır. 37. gebelik haftasının tamamlanmasından  önce gerçekleşen doğumlar erken doğum olarak tanımlanmaktadır. 40. haftayı geçen ve henüz doğum belirtilerinin görülmediği gebeliklerde ise en geç 42. haftada doğum gerekirse yardımcı ilaçlarla başlatılır.

Doğum iki temel yöntemle gerçekleştirilir: Normal (vajinal) doğum ve sezaryen.

Bebeğin vajinal yoldan dünyaya gelmesi normal doğum; cerrahi müdahale ile bebeğin dünyaya getirilmesi ise sezaryen doğum olarak tanımlanır.

Doğum nedir, evreleri nelerdir?

Hamileliğin sonunda fetüsün anne karnından çıkmasına doğum adı verilmektedir.  

Doğumun başlamaya yakın olduğunu gösteren belirtilerin başında kasılmalar ve gerilmeler gelir. Bebeğin kafasının bağırsaklara baskı yapmasına bağlı olarak tuvalete gitme ihtiyacı artar. Annenin suyunun gelmesi doğumun artık yakın olduğunu gösterir.

Doğum üç evrede gerçekleşir:

• İlk evrede doğum sancıları eşliğinde annenin rahmi kasılmaya başlar ve ardından gevşer. Bu kasılmalar serviksin açılarak doğuma hazır hale gelmesine yardımcı olur. Doğumun en uzun evresi olan ilk evre kasılmaların giderek sıklaşması sonunda serviksin tamamen açılmasıyla tamamlanır.
• İkinci evrede rahim artık tam olarak açılmış ve bebeğin çıkışı için hazırdır. Annenin ağrıları bu evrede artar ve en şiddetli seviyeye ulaşır. Ikınmayla bebek doğum kanalına itilir. Bebeğin doğumuyla ikinci evre sona erer.
• Üçüncü evre ise plasentanın çıkışını kapsar. Plasentanın çıkmasından sonra vajinal kontrol gerçekleştirilerek herhangi bir yırtılma olup olmadığına bakılır. Doğum kanalında yırtılma varsa dikilerek kapatılır.

Doğumun süresi kişiden kişiye, kasılmaların sıklığı ve şiddetine, doğum şekline göre değişmektedir. Bazı doğumlar birkaç saat içinde gerçekleşirken, bazen de 24 saat ve daha uzun süre alabilir.

Genellikle ilk hamileliklerde doğum daha uzun sürerken ikinci ve sonraki doğumlar ise daha hızlı sonuçlanabilmektedir.

Normal doğum

Normal doğum, vajinal doğum veya doğal doğum olarak da adlandırılır. Klasik tanımıyla tıbbi müdahale olmaksızın doğumun vajinal yoldan gerçekleşmesidir. Normal doğumda kasılmalarla birlikte rahim ağzı incelerek açılır ve bebek vajinadan (doğum kanalından) dışarı itilir.

Normal doğumda, doktor daha ziyade bebeğin kalp atışlarını ve annenin sağlık durumunu izler ve sadece gerekli olduğunda müdahale gerçekleştirir.

Normal doğumda anne adayları gevşeme ve nefes teknikleriyle ağrıyı tolere etmeye çalışır.

Normal doğum sırasında epidural anestezi ile anne adayının ağrılarının kontrol edilebilir seviyeye çekilmesi ve doğumun minimal müdahale ile kolaylaştırılması da mümkündür.

Sezaryen doğum

Normal doğum her ne kadar güvenli ve sağlıklı olarak kabul edilse de bu yöntemin tercih edilmemesi gereken durumlar da vardır.

• Bebek ters geliyorsa,
• Bebek normalden büyükse,
• Bebeğin kalp atışlarında endişe verici değişiklikler oluştuysa,
• Plasenta ile ilgili problemler varsa,
• Bir önceki doğumu sezaryen olanlarda, sezaryen üzerinden 2 yıldan az zaman geçtiyse ve/veya rahim kesisi yatay yapıldıysa,
• Çoğul gebelik durumunda,
• Annede hipertansiyon, kalp rahatsızlığı gibi ciddi sağlık problemleri varsa,
• Annenin genital bölgesinde virütik enfeksiyon tespit edildiyse normal doğum tercih edilmez.

Sezaryen doğum, vajinal doğum güvenli bir şekilde yapılamadığında bebeğin cerrahi bir prosedürle anne karnından çıkarılmasıdır.

Sezaryen önceden planlanabileceği gibi normal doğum sırasında anne veya bebeği etkileyen bir problem oluştuğunda da uygulanabilir.

Sezaryen doğum genellikle epidural ve/veya spinal anestezi altında gerçekleştirilir. Anne doğumda uyanıktır ve doğumdan hemen sonra bebeğini görebilir. Ancak bazı durumlarda annenin genel anestezi altında uyutulması da gerekebilir.

Sezaryen yönteminde karından ve rahim duvarından enine kesi açılır. Bu kesilerden sonra bebek dışarı çıkarılarak göbek kordonu kesilir. Ardından plasenta çıkarılır. Son olarak kesiler dikilerek kapatılır. Operasyon sonrası anne odasına alınır ve kısa süre içinde emzirmesi ve ardından hareket etmesi sağlanır.